Kemanda Yay Teknikleri

Her enstrümanda olduğu gibi, keman da belli başlı teknikler kullanılarak çalınır.


Kemanda yay teknikleri çok önemli yer tutmaktadır. Kemanda ve diğer yaylı enstrümanlarda kullanılan bu teknikler eserin duygusunu - hissiyatını önemli derecede etkiler. Bu tekniklerden bazıları şunlardır.


Legato Tekniği

Bağlı ya da birbirine bağlı anlamında, notaların kesintisiz olarak birbirini izlemesi gerektiğini ifade eder.


Detache (Detaşe) Tekniği

Legatonun tersine ayrı ayrı yazılmış sesleri, yay değiştirme yoluyla birbirinden ayırarak çalma şeklidir.


Portato Tekniği

Tek yayda yapılan detaşe sürtüşlerine portato denilmektedir.


Martele Tekniği

Seslerin nitelikli ve pürüzsüz bir biçimde elde edilmesidir. Her sesin başında keskin bir aksan yapılır ve sürekli seslerin arasında duraklamak gerekmektedir.


Staccato (Stakkato) Tekniği

Bu teknik, birbirinden kısa-kesin olarak ayrılan tek yay sürtüşüyle yapılır ve yay, teller üzerinden hiç kalkmaz.


Pzzicato (Psikato) Tekniği

Seslerin yay yerine parmak aracılığıyla elde edilmesini sağlayan bir tekniktir.


Colle (Kole) Tekniği

Bu teknikte yay, havadan tellerin üzerine yumuşakça düşürülür ve temas anında tel ısırtılır. Sesin duyulmasıyla birlikte yay hafifçe kaldırılır ve bir sonraki ses için hazır hale getirilir.


Spiccato (Spikato) Tekniği

İtalyanca kökenli bir kelimedir ve “yayı hafif bir darbe ile kullanma” anlamına gelmektedir. Spiccato sözcüğünün kökü olan “spiccare” ise çarpmak, indirmek anlamındadır. Spiccato tekniği yaylı çalgılarda detaşe, legato ve martele gibi temel yay teknikleri arasında yer alır.Yayın orta noktası ile ağırlık noktası arasındaki bölgeden kısa ve çabuk halde tele düşürülüp kaldırılmasıdır.


Ricochet (Rikoşe) Tekniği

Bu teknik tamamen yay çubuğunun zıplamasına dayalıdır. Çekerek ya da iterek yapılan yay sürtüşünde birkaç ses çalınabilir ancak sadece bir tane itme verilir ve bu da ilk seste yayı tele atma şeklinde olur. Bu itmeden sonra yay kendiliğinden sıçramaya bırakılmalıdır.


Minanur Balcan
Rekor Sanat - Keman Öğretmeni