Müziğin Hafızası
Yapılan araştırmalara göre, müzikle öğrenilen her şey hafızada hem daha kalıcı oluyor hem daha çabuk öğreniliyor. Geçmiş yüzyıllarda bu teknik kullanılmış olup, Homeros’un İlyada ve Odyssia destanları kuşaktan kuşağa şarkı olarak geçirilirmiş, daha sonralarında yazıya döküldüğü bilinir. Depolanan bilgileri her zaman hatırlayamayabiliriz. Ritim ve ses tekrarlarıyla müzik bunu çok daha kolaylaştırır. Örneğin çocuğunuza telefon numaralarını şarkı söyler gibi rahatlıkla ezberletebilirsiniz.
Müzik tarafından uyarılan anılar hayatımızın özel noktalarına ilişkindir. Kişinin yaşına göre değişiklik gösterse de klasik gözde şarkılar genellikle gençlik yıllarınıza götürür. Psikologlar bunu ‘anımsama bombesi’ olarak adlandırır. Bunun nedeni gençlik yıllarınızın çoğu şeyi ilk kez denediğiniz, bağımsızlığı ilk tattığınız dönem olmasında bağlıyorlar. Her şey yeni ve anlamlıdır. İleri yıllarda hayat durağanlaşır. Ama hangi yaşta olursanız olun sizin için özel bir şarkıyı dinlediğinizde, sizde uyandırdığı duygular değişmez buda müziğin iyi bir hafızası olduğunu gösterir. Müzik duyguları uyandırır, ama sizde uyandırdığı duygu onun melodisi değildir; sizin için acıklı bir şarkı mutlu bir anıyı, ya da sevinçli bir melodi üzüntüyü çağrıştırabilir.
Müzik beynin tamamını öğrenmenin de içine katmaktadır. Geleneksel olarak, okullardaki öğrenme metotları ezbere dayanmakta ve beynin sadece sol tarafını işin içine katmaktadır. Oysaki sayısal ve mantıksal konularda beynin sağ tarafına göre üstün olan sol taraf, hafıza gücü ve yaratıcı düşünme gibi konularda beynin sağ tarafına göre zayıftır. Beynin her iki tarafını da öğrenmenin içine katan çok özel tempo ve frekanslar içeren müzik, hem hızlı ve kolay öğrenilmesini, hem de bilgilerin kolay bir şekilde kalıcı hafızada tutulmasını sağlamaktadır.
Müziksel hafızanın yanı sıra koku hafızası da oldukça güçlüdür. Fakat beyin üzerine araştırmalar yapan bilim adamları, kokunun kişisel bir anı olduğunu, (örneğin aynı olan kokunun kişilerde farklı bir anıyı canlandırması) müziğinse daha sosyal bir yanı olduğunu söylüyor. Müzikle ilgili anılar genellikle arkadaşları içerir, onlarla dinlenir, onlarla paylaşılır. Bir kaza sonucu beyin yaralanması geçiren kişilerde hafıza kaybı meydana gelebilir. Bu insanların yaşamlarındaki özel anılar müzik yardımıyla canlandırılabilir. Doktorlar hastalarını müzik dinleterek gençlik dönemlerine dair anılarını ailelerini hatırlatabilir.
Müziğin güçlü bir hafızasını olduğunu kabul edip bundan yararlanalım.
Duygu Deniz Uşaklıgil
Rekor Sanat - Keman Öğretmeni