Müzik Bölümü Hazırlık Öğrencilerinde Şan Eğitimi
Daha önce yazmış olduğum makalelerimde şan eğitimi ile ilgili bir çok teorik bilgiye yer vermiştim. Hobi amaçlı eğitim almak isteyen öğrenciler ile profesyonel anlamda bu eğitim sürecini mesleki yaşantısına taşıyacak öğrenciler arasında ders işleyişi bakımından meydana gelen farklılıklardan söz ederek başlayalım.
Öncelikle hobi ya da profesyonel şan eğitiminde edinilmesi gereken başlıca özellikler aynıdır. Her iki eğitim türünde de diyafram nefesi ve ses açma egzersizleri gibi temel taşlar başlıca öğrenilmesi gereken unsurlardır. Şan eğitimi; doğru ses kullanımı, ton algısı ve doğru ses kullanımı ile ilgili bilinçlenme sürecidir. Fakat profesyonel anlamda eğitim alan ve mesleki hazırlık sürecinde olan öğrenciler için işleyiş daha detaylıdır.
Girecek olduğunuz yetenek sınavlarında şan alanında bir takım beklentiler vardır. Bu unsurlar sınav için değerlendirme kriterlerini oluşturur. Bu süreçte bilinç kazanıp uygulamanız gereken bu unsurları kısaca inceleyelim.
Doğru Nefes Kullanımı: İcra edeceğiniz eserde belirlenen nefes yerlerine uyarak melodik bütünlüğü bozmadan diyafram tekniklerini uygulamanız beklenir.
Ton: Doğru tonda melodiyi ilerletebilmeniz beklenir. Ton algısı ne kadar geliştirilirse detone, sürtone vb. problemler ortadan kalkar.
Entonasyon: Doğru ses kullanımı. Ton içerisindeki tüm sesleri doğru frekanslarında verebilmeniz yani doğru sesleri basabilmeniz beklenir.
Ağız Pozisyonu: Yapılan ses egzersizlerinde ve ses kullanımının olduğu her alanda kullanılması gereken şan tekniğini uygulayabilmeniz beklenir.
Artikülasyon: Kelime, hece ya da vokal (sesli harf) ve konsonları (sessiz harf) doğru boğumlamanız beklenir. Yani seslendirdiğiniz eserin anlatımını doğru ve etkili bir şekilde gerçekleştirebilmeniz için artikülasyon önemlidir.
Yorum: Seslendireceğiniz eserin anlatımını kuvvetlendirmek ve duygu aktarımını sağlayabilmek için doğru tonlama ve vurgulamayı yapabilmeniz beklenir. Bunun yanı sıra doğru yerde nefes almak ve eser içerisindeki nüanslara uymak da yorumu etkileyen unsurlar arasındadır.
Son olarak eser seçiminden bahsetmek istiyorum. Gireceğiniz yetenek sınavlarında güncel/popüler şarkılar değil, şan tekniklerine uygun eserler seslendirmeniz gerekir. Bu yüzden çalışacağınız eserler bir öğretmen yardımı ile seçilmelidir. Şan eseri olarak kabul gören her eseri seslendirebilmeniz ses perdenizin aralığından kaynaklı mümkün olmayabilir. Bu yüzden eser seçimi aşamasında mutlaka bir öğretmen desteğine ihtiyacınız olacak. Bu yolculukta iyi ve doğru bir eğitim süreci ile ilgili daha detaylı bilgi almak için kursumuza uğrayıp bilgi almanızı şiddetle tavsiye ederim.
Zeynep Fuçucuoğlu
Rekor Sanat - Şan Öğretmeni